ولی جهانی با اعلام این مطلب افزود: اگر قبلا تنها چند شهرستان استان مقصد سفر بود، اینک ۱۷ شهرستان گیلان گردشگرپذیر شده و ماسال در این میان پیشرو است، اما تاسیسات گردشگری استان جوابگوی این حجم از گردشگر نیست و به یقین این میزان استقبال از سفر به گیلان باید هدایت شود و لازمه این موضوع ارج نهادن به سرمایه گذاران است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان، با بیان اینکه در ۹ ماهه امسال حضور نزدیک به ۳۳ هزار گردشگر خارجی در مراکز اقامتی استان به ثبت رسیده است از افزایش ۳۰ درصدی بازدید گردشگران درا ین مدت نسبت به مدت مشابه پارسال خبر داد و گفت: متاسفانه گاه مشاهده می‌شود که بناهای تاریخی استان و جنگل‌های هیرکانی نیز از هجوم و آسیب گردشگران در امان نمی‌ماند.
هیرکانیان محل جولان آفرود سواران نیست
جنگل‌های هیرکانی به عنوان دومین میراث طبیعی ایران بر اساس معیار ۹گانه به شماره ۱۵۸۴ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و اینک مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان هشدار داد که جاده‌های جنگلی هیرکانی محل جولان آفرود سواران نیست.
جهانی تصریح کرد: یکی از مشکلات گردشگری گیلان در زمان حاضر آن است که گردشگر با هر وسیله نقلیه به همه نقاط استان دسترسی دارد و این به لحاظ حفاظت از گونه‌های نادر زیست محیطی صحیح نیست؛ در گذشته در تمام مناطق جنگلی استان از جمله جنگل‌های هیرکانی جاده‌های طرح جنگل احداث شده بود که امروز این جاده‌ها محل جولان آفرود سواران و مسیری برای دسترسی گردشگران به عمق این جنگل‌های ارزشمند است.
او ادامه داد: جنگل‌های هیرکانی در تیرماه سال ۱۳۹۸ در چهل و سومین گردهمایی جهانی یونسکو در کشور آذربایجان-باکو- به‌عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است؛ مناطق حفاظت شده سیاهرود رودبار، گشت رودخان و لیسار با مساحت ۵۸ هزار و ۵۳۴ هکتار در این استان قرار دارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان بیان کرد: از این جنگل‌ها به‌عنوان «فسیل زنده» یا «موزه طبیعی» و مادر جنگل‌های جوان اروپا و شمال آمریکا یاد می‌شود زیرا خاستگاه و یکی از مهمترین پناهگاه‌های باختر اوراسیا برای گونه‌های گیاهی باقیمانده از دوران سوم زمین شناسی، انواع نادر و در معرض خطر گیاهی و جانوری و گونه‌های بومی محلی، منطقه‌ای و جهانی به شمار می‌روند.
جهانی یادآورشد: اگرچه پیشینه هزاران سال هم‌زیستی با انسان از آسیب‌های فراوان به این جنگل‌های باستانی و یگانه حکایت می‌کند اما در شیب‌های تند و غیرقابل دسترس و ارتفاعات بالا بخش‌های وسیعی از جنگل‌های هیرکانی روند تکامل طبیعی خود را می‌پیمایند و ما را بر آن می‌دارند که در حفاظت از این گنجینه ارزشمند باستانی بکوشیم.
او اظهار کرد: پیشنهاد ما آن است مسیرهای طرح جنگل در مدیریت منابع طبیعی باشد و فرمانداران، بخشداران و دهیاران ۱۷ شهرستان مدیریت گردشگران منطقه خویش را همانند روستای حلیمه جان عهده‌دار شوند تا گیلان از گزند آسیب‌های گردشگری در امان مانده و بهره‌مندی از بخش خصوصی و مدیریت دهیاری موجب رونق اقتصاد محلی شود.
این مسئول با بیان اینکه متاسفانه برخی از آثار تاریخی استان از گزند دشنه و یادگارنویسی گردشگرنماها در امان نمی‌ماند و حتی گاه از به یادگار بردن سنگواره‌ها نیز نمی‌گذرند، گفت: معتقدم تمام روستاها باید از مدیریت گردشگری توسط دهیاران بهره‌مند شده و این گونه نباشد که گردشگران در هر کجا بخواهند، اقامت گزینند.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری در کش و قوس دستگاه‌های اجرایی گیلان
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان ادامه داد: ۲۷ دستگاه با این اداره کل همکاری دارند اما در جذب سرمایه گذار مشکلات زیادی وجود دارد بطوری‌که بیش از ۵۵۰ موافقت اصولی در سه سال گذشته صادر شده که از این تعداد بیش از۱۳۰ مورد تبدیل به سرمایه‌گذاری شده و بقیه در کش و قوس میان این دستگاه‌های اجرایی سرگردان است.
جهانی با بیان اینکه در زمان حاضر فرآیند سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری ۶ یا هفت ماه طول می‌کشد، اظهار کرد: پیشنهاد شده در راستای تسهیل فرآیند سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری کمیته هماهنگی تشکیل شود تا پروژه‌های سرمایه‌گذاری در این کمیته مطرح و دستگاه‌های صدور مجوز در آن نظر خود را اعلام کنند تا از اتلاف وقت و هزینه پیشگیری شود.
او تاکید کرد: حجم مسافر به سمت گیلان افزایش چشمگیری یافته و تاسیسات گردشگری استان جوابگوی نیاز این میزان مسافر نیست و این حوزه نیازمند ورود سرمایه‌های بخش خصوصی و تسهیل روند سرمایه گذاری‌هاست.
۹۰ اثر تاریخی در ماسوله احیا شده است
جهانی در خصوص ادامه فرآیند ثبت جهانی ماسوله نیز توضیح داد: این اداره کل ۲ سال است که بطور جدی به موضوع ورود کرده و با جدیت آن توانستیم ۹۰ اثر تاریخی در ماسوله را احیاء کنیم که این موضوع نقش مهمی در ثبت جهانی این اثر ارزشمند دارد.
او گفت: آسیاب، چشمه، چلنگری، نانوایی، کاروانسرا، مساجد تاریخی، بقاع امامزاده‌ها و خانه‌های تاریخی از جمله آثاری هستند که در این راستا مرمت و احیاء شده‌اند ضمن آنکه فرآیند ثبت جهانی به ما کمک کرد ماسوله را به حالت اولیه برگردانده و تمام بازارچه‌های ناهمگون ساماندهی شده و وسایل چینی جمع آوری شوند.
او ادامه داد: همچنین ۴ محوطه باستانی کاوش شد که تا پیش از این کاوش‌ها گمان می‌رفت فقط کهنه ماسوله مرکز تولید آهن ایران و مناطق همجوار است اما با کاوش‌های باستان‌شناسی هیات ایران و چین در ارتفاعات ماسوله مشخص شد تمام کوه‌های این منطقه در هزار سال قبل مرکز تولید آهن کشوربوده است و الان سه مجوز باستان‌شناسی دیگر برای کاوش درخواست شده است و امیدواریم ماسوله در سال ۱۴۰۴ در فهرست میراث جهانی ثبت شود.
ماسوله در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن در کنار رودخانه‌های جاری بر پهنه صخره سنگ‌ها، اراضی شالی و باغ‌های چای و معماری پلکانی گِلین منحصر به فرد در دل کوهستان همراه با پنجره‌های چوبی و گلدان‌های شمعدانی رنگینش، سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و ثبت جهانی آن از سال ۱۳۹۰ در دستور کار قرار گرفت.
شهرک تاریخی ماسوله، سال ۲۰۰۷ در میراث تاریخی یونسکو به طور موقت ثبت شد تا مسیر هرگونه تغییر و آسیب به آن بسته شود. در گذر سال‌ها این شهر رفت و آمد مدیران، کارشناسان بین‌المللی، ملی و استانی بسیاری را به خود دید که بررسی‌ها و گزارش‌های متعددی را از این قطعه تاریخی به همراه داشت.
همچنان پرونده جهانی شدن ماسوله اندرخم یونسکو باقی مانده بود تا اینکه آبان ۱۴۰۰ ماسوله عنوان شهر کامل از نگاه ارزیابان بین المللی را از آن خود کرد که به اعتقاد کارشناسان گامی مهم در مسیر ثبت جهانی آن محسوب می‌شد.
ارزیاب یونسکو سرانجام پس از گذشت ۱۱ سال از آغاز فرایند ثبت جهانی منظر فرهنگی ماسوله، ششم مهر ۱۴۰۱ وارد این شهر تاریخی شد و فرآیند اولیه ثبت جهانی آن را آغاز کرد و قرار شد نتیجه شهریور ۱۴۰۲ در چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو اعلام شود.
۲۶ شهریور (۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳)، چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) برگزار شد و خبر ثبت جهانی کاروانسرای تی تی گیلان در قالب پرونده کاروانسراهای ایران به همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی کشور بررسی و با تصویب اعضای کمیته به عنوان بیست و هفتمین میراث فرهنگی ملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد اما از ثبت جهانی ماسوله خبری نشد.
فرصت ثبت جهانی شهرک تاریخی ماسوله از سوی یونسکو باقی ماند از اینرو برای مردم این سرزمین شوق جهانی شدن کاروانسرای ۶۰۰ساله با ثبت جهانی شهر تاریخی پلکانی‌شان تمام می‌شود.
صومعه‌سرا شهر جشنواره‌ها
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان همچنین با بیان اینکه جشنواره‌ها امروز ظرفیتی برای توسعه اقتصاد گردشگری است، گفت: گیلان علاوه بر طبیعت گردی دارای ظرفیت‌های بسیاری در راستای گسترش و رونق بخشی در دیگر شاخه‌های گردشگری از جمله گردشگری کشاورزی و سلامت است.
جهانی افزود: گردشگری کشاورزی تلفیقی از کشاورزی (Agriculture) و گردشگری (Tourism) است؛ مجموعه‌ای از فعالیت‌ها با هدف جذب گردشگر به باغ‌ها و مزارع کشاورزی است که بر پایه توسعه پایدار جامعه میزبان انجام می‌شود.
او ادامه داد: با توجه به وجود محصولات کشاورزی متعددی چون برنج، چای، زیتون، فندق، گل گاوزبان، گل محمدی و بسیار دیگر از فرآورده‌های کشاورزی که هریک از مرحله کاشت تا برداشت آن با آئین‌های ویژه همراه است، اظهار کرد: توسعه این شاخه از گردشگری موجب افزایش ارزش افزوده محصولات برای کشاورزان می‌شود.
جهانی عنوان کرد: خدمات گردشگری به مثابه یک بازوی محرک یاریگر کشاورزی است؛ گردشگری کشاورزی تنها محدود به زراعت نیست و در تمامی واحدها اعم از باغبانی، پرورش دام، طیور و آبزیان قابل تعریف و اجراست و مزارعی که خدمات کشاورزی ارائه می‌دهند را غالبا با عنوان مزرعه گردشگری نیز می‌شناسند.
جهانی شهرستان صومعه‌سرا واقع در غرب گیلان را با برگزاری ۱۲ جشنواره فرهنگی، بومی- محلی و ثبت آن‌ها در فهرست رویدادهای گردشگری کشور، عنوان‌دار بیشترین سطح برگزاری جشنواره در استان خواند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان با اشاره به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این شهرستان در حوزه‌های مختلف کشاورزی، میراث‌فرهنگی و گردشگری اظهار کرد: با برگزاری جشنواره‌های مختلف صومعه‌سرا به شهر جشنواره‌ها تبدیل شد.
پرداخت ۱۵۰ میلیارد ریال تسهیلات به هنرمندان صنایع‌دستی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان با بیان اینکه ۱۵۰ فروشگاه صنایع دستی در استان فعال است از پرداخت ۱۵۰ میلیارد ریال تسهیلات به هنرمندان صنایع‌دستی در ۹ ماهه نخست سال خبر داد و افزود: این وام‌ها با سود ۴ درصد و بازپرداخت هفت‌ساله به هنرمندان در حوزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی پرداخت می‌شود.
جهانی همچنین از افزایش ۲۵ درصدی صادرات صنایع دستی استان خبر داد و گفت: در مدت گفته شده ۸۵۰ هزار دلار صنایع‌دستی تولیدی هنرمندان گیلان به صورت چمدانی به کشورهای اوراسیا و عربی منطقه خاورمیانه صادر شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال ۲۵ درصد افزایش داشته است.
در حال حاضر سه هزار و ۱۷۶ واحد اقامتی با حدود ۵۰ هزار تخت در استان وجود دارد که شامل ۱۱۵ واحد آن هتل، ۵۱ هتل آپارتمان، ۱۰۲ مجتمع گردشگری، ۱۹ واحد مجتمع سرگرمی و تفریحی، ۱۷۱ اقامتگاه بومگردی، پنج واحد اقامتگاه سنتی و ۲ هزار و ۶۶۰ خانه مسافر است.
